Đề xuất giải pháp chủ yếu đột phá, thiết thực
Trên cơ sở kế thừa, phát huy kinh nghiệm hoạt động giám sát qua các nhiệm kỳ của HĐND, hoạt động thẩm tra của HĐND huyện Chư Sê nói chung, thẩm tra và ban hành nghị quyết thuộc lĩnh vực kinh tế - ngân sách nói riêng thời gian qua đạt được những kết quả khá tích cực. Báo cáo thẩm tra đã nêu và trình bày được những vấn đề cốt lõi, có tính nổi bật, phân tích sâu, lý giải và mổ xẻ thực trạng, nguyên nhân của tình hình sát thực tế, có độ tin cậy và thuyết phục. Điều này được thể hiện ở chính kiến đồng tình, chưa đồng tình, đề nghị bổ sung lý do; đề xuất, kiến nghị các giải pháp chủ yếu có tính đột phá, thiết thực phù hợp với tình hình thực tế, những vấn đề đề nghị làm rõ được UBND huyện giải trình bằng văn bản hoặc trực tiếp tại kỳ họp. Các ý kiến nêu trong báo cáo thẩm tra được chọn lọc, là căn cứ tin cậy, mang tính gợi mở, phản biện hoặc là phương án mới để các đại biểu HĐND có thêm kênh thông tin thảo luận, quyết định.
Song, quá trình thực hiện và trao đổi, học tập kinh nghiệm từ một số địa phương cho thấy, bên cạnh những thuận lợi, kết quả đã đạt được, Thường trực HĐND huyện Chư Sê nhận thấy, việc thu thập thông tin, tài liệu tham khảo còn khó khăn; hầu như chưa tổ chức hoạt động khảo sát, nắm tình hình trước khi tiến hành thẩm tra, do đó thiếu cơ sở thực tiễn và nguồn thông tin. Chất lượng một số báo cáo thẩm tra chưa cao; đánh giá nhận định vấn đề chưa sâu, chưa chặt chẽ, chủ yếu nêu lại hoặc xuôi chiều theo báo cáo; chưa phản biện được nhiều vấn đề, chưa chỉ ra những hạn chế, bất cập hoặc có nêu nhưng còn chung chung, thiếu cơ sở để minh chứng; các nội dung kiến nghị chưa cụ thể hoặc kiến nghị những nội dung mang tính cập nhật, lặp lại hàng năm…
Thực tế trên, theo Thường trực HĐND huyện Chư Sê, thẩm tra các báo cáo thuộc lĩnh vực kinh tế - ngân sách đòi hỏi đại biểu phải có trình độ chuyên môn, kiến thức thực tiễn và am hiểu về lĩnh vực kinh tế, tài chính, kỹ thuật… Trong khi thực tế hiện nay, đa số thành viên Ban mới tham gia HĐND và hoạt động kiêm nhiệm chưa dành nhiều thời gian cho hoạt động dân cử, trong khi đòi hỏi mỗi đại biểu cần quan tâm, cập nhật thường xuyên, nghiên cứu, nắm chắc quy định của pháp luật trên các lĩnh vực liên quan mới có thể đáp ứng được yêu cầu nhiệm vụ thẩm tra, giám sát. Công tác bồi dưỡng nâng cao kỹ năng, cập nhật kiến thức chuyên ngành tài chính cho đại biểu HĐND còn chưa được thường xuyên. Việc gửi báo cáo, đề án, dự thảo nghị quyết của UBND cùng cấp thường xuyên bị chậm so với thời gian theo quy định…
Nắm tình hình thực tế để bổ sung nội dung cần đánh giá
Tiếp tục nâng cao chất lượng công tác thẩm tra và ban hành nghị quyết thuộc lĩnh vực kinh tế - ngân sách, Thường trực HĐND huyện Chư Sê nhấn mạnh: Trước hết, cần xác định đúng tầm quan trọng của các báo cáo thẩm tra và những tiêu chí cần có của một báo cáo thẩm tra trình kỳ họp, đó là nêu rõ quan điểm của Ban thực hiện thẩm tra. Đồng thời, chuẩn bị tốt các điều kiện cho việc thẩm tra, khâu đầu tiên là chuẩn bị tài liệu (báo cáo và các tài liệu tham khảo); phân công nhiệm vụ các thành viên Ban nghiên cứu. Đặc biệt, một khâu cần quan tâm thực hiện đó là khảo sát tình hình thực tế tại địa phương về những vấn đề liên quan đến nội dung thẩm tra.
Theo đó, lãnh đạo Ban HĐND lựa chọn những vấn đề chưa rõ, cần có cơ sở để đánh giá xác thực, sâu kỹ hoặc trong báo cáo chủ yếu nêu kết quả nhưng thông qua việc thu thập thông tin, TXCT, phản ánh của báo chí, dư luận xã hội quan tâm đã bộc lộ nhiều vấn đề bất cập, cần tìm hiểu làm rõ và cần thiết tổ chức khảo sát, nắm tình hình thực tế để bổ sung cho nội dung cần đánh giá. Hình thức khảo sát thông qua buổi làm việc hoặc tổ chức đến địa bàn nắm tình hình thực tế.
Thường trực HĐND huyện Chư Sê nhấn mạnh: Không phải kỳ họp nào, báo cáo nào cũng tổ chức khảo sát, nắm tình hình vì như vậy sẽ rất phiền hà, gây ảnh hưởng hoạt động của các cơ quan, đơn vị. Việc khảo sát không dựa vào số lượng mà Ban luôn chú trọng đến chất lượng thông qua cải tiến phương thức theo hướng dành nhiều thời gian nghiên cứu hồ sơ trước khi nghe báo cáo, giải trình; có thể mở rộng thành phần tham gia đoàn khảo sát thông qua việc mời các ngành, các tổ chức, cá nhân liên quan, có chuyên môn sâu cùng tham gia khảo sát; kết hợp các nội dung để khi khảo sát làm việc với một cơ quan có thể nắm được nhiều nội dung thuộc trách nhiệm của các cơ quan khác.
